Οι επιδιώξεις αυτές έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη μεγάλου φάσματος πράσινων θέσεων εργασίας, ήτοι θέσεων εργασίας οι οποίες συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος ή στην επαναφορά του στην πρότερη κατάσταση. Για να είναι όμως πραγματικά βιώσιμες οι εν λόγω θέσεις εργασίας, πρέπει να διασφαλιστεί ότι παρέχουν ασφαλείς, υγιεινές και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. Οι πράσινες θέσεις εργασίας πρέπει να έχουν οφέλη τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για το περιβάλλον.
Ποιες νοούνται ως πράσινες θέσεις εργασίας;
Οι πράσινες θέσεις εργασίας καλύπτουν πολλές και διάφορες θέσεις εργασίας σε διάφορους τομείς και αφορούν ευρύ φάσμα εργατικού δυναμικού. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ορισμοί του όρου, όπως π.χ. αυτοί που έχουν δοθεί από το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον , την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή τη Eurostat . Ως πράσινες θέσεις εργασίας πάντως θεωρούνται γενικώς αυτές που συμβάλλουν κατά κάποιον τρόπο στην προστασία ή την αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Σε αυτές συγκαταλέγονται και οι θέσεις εργασίας που συμβάλλουν στην προστασία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και πρώτων υλών ή στη μείωση των αποβλήτων και της ρύπανσης. Επιδίωξη του EU-OSHA είναι η αύξηση της ευαισθητοποίησης ως προς την ανάγκη για καλές συνθήκες επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας (ΕΑΥ) στις εν λόγω θέσεις εργασίας. Οι πράσινες θέσεις εργασίας πρέπει να παρέχουν ασφαλείς, υγιεινές και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας προκειμένου να συμβάλουν σε μια πραγματικά έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και να συνεισφέρουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγική «Ευρώπη 2020» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής .
Πώς αναπτύσσεται η «πράσινη οικονομία»;
Η στρατηγική «Ευρώπη 2020» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίζει ότι η ανάπτυξη πρέπει να είναι βιώσιμη, με γνώμονα τη διαμόρφωση μιας οικονομίας χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και αποδοτικής χρήσης των πόρων. Για την επίτευξη της ως άνω στρατηγικής, η ΕΕ έχει θέσει στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την αύξηση του ποσοστού της παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Η επίτευξη των στόχων αυτών θα επιφέρει ταχεία ανάπτυξη της «πράσινης οικονομίας». Ενδεικτικά, οι στόχοι περί αύξησης της παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της ενεργειακής απόδοσης κατά 20%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, αναμένεται να συμβάλουν στη δημιουργία περισσότερων από ένα εκατομμύριο νέων θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Η ηλιακή ενέργεια, η αιολική ενέργεια, οι τεχνολογίες βιομάζας και η ανακύκλωση αποβλήτων είναι οι τομείς της πράσινης οικονομίας που παρουσιάζουν την ταχύτερη ανάπτυξη.
Γιατί είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη η ΕΑΥ στις πράσινες θέσεις εργασίας;
Υπάρχει γενικώς μια τάση ταύτισης του όρου «πράσινος» με την ασφάλεια, όμως ό,τι έχει οφέλη για το περιβάλλον δεν είναι απαραιτήτως ωφέλιμο για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων σε πράσινες θέσεις εργασίας. Όπως έχει ήδη διαπιστωθεί, σε ορισμένες περιπτώσεις θεσπίστηκε νέα νομοθεσία ή αναπτύχθηκαν νέες τεχνολογίες ειδικά για την προστασία του περιβάλλοντος, οι οποίες όμως εγκυμονούν μεγαλύτερους κινδύνους για τους εργαζόμενους. Για παράδειγμα, η μείωση της ποσότητας των αποβλήτων που απορρίπτονται σε χώρους υγειονομικής ταφής είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού των ατυχημάτων και των ασθενειών μεταξύ των εργαζομένων που ασχολούνται με την επεξεργασία τους.
Οι νέες τεχνολογίες ή εργασιακές πρακτικές που σχετίζονται με πράσινες θέσεις εργασίας είναι πιθανό να εγκυμονούν νέους κινδύνους, γεγονός που απαιτεί νέους συνδυασμούς δεξιοτήτων για την αντιμετώπισή τους: οι ήδη διαθέσιμες γνώσεις για την ΕΑΥ δεν μπορούν να μεταφερθούν απλώς στα νέα δεδομένα. Η εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα, π.χ., απαιτεί έναν συνδυασμό δεξιοτήτων στεγοποιού, υδραυλικού και ηλεκτρολόγου.
Η ταχύτητα με την οποία αναμένεται να αναπτυχθεί η πράσινη οικονομία ενδέχεται να οδηγήσει σε ελλείψεις δεξιοτήτων, με πολλούς εργαζόμενους να καλούνται να επιτελέσουν εργασίες για τις οποίες δεν έχουν εκπαιδευτεί, κάτι το οποίο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια και την υγεία τους. Είναι πιθανό επίσης να υπάρξει ακόμη εντονότερη τάση του εργατικού δυναμικού για εξειδίκευση και απόκτηση νέων δεξιοτήτων, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι με χαμηλή ειδίκευση να δέχονται πιέσεις προκειμένου να ανεχτούν χειρότερες συνθήκες εργασίας. Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, οι οικονομικές και πολιτικές πιέσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε παράβλεψη των ανησυχιών που διατυπώνονται σχετικά με την ΕΑΥ.
Για να είναι πραγματικά βιώσιμες οι πράσινες θέσεις εργασίας, πρέπει να διασφαλιστεί ότι είναι ωφέλιμες για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, όπως και για το περιβάλλον. Στην πράσινη οικονομία, όπως και σε άλλους τομείς, οι καλές συνθήκες ΕΑΥ συμβάλλουν καθοριστικά στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας. Σε αυτόν τον ταχύτατα αναπτυσσόμενο τομέα, επιβάλλεται να διασφαλιστεί ότι αυτό που είναι επωφελές για το περιβάλλον είναι ωφέλιμο και για τους εργαζόμενους.
Ποιες οι ενέργειες του EU-OSHA για την πρόληψη νέων και αναδυόμενων κινδύνων ΕΑΥ σε πράσινες θέσεις εργασίας;
Δεδομένης της ταχύτητας με την οποία αναμένεται να αναπτυχθεί η πράσινη οικονομία, θεωρείται σημαντικό να προβλεφθούν οι τυχόν νέοι ή αναδυόμενοι κίνδυνοι ΕΑΥ που σχετίζονται με πράσινες θέσεις εργασίας προτού καν εμφανιστούν. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, ο EU-OSHA εκπόνησε αναλυτική μελέτη πρόβλεψης, σε μια προσπάθεια να διερευνήσει τους τρόπους εξέλιξης της εργασίας στο πλαίσιο των πράσινων θέσεων εργασίας μέχρι το 2020 και τις πιθανές μελλοντικές προκλήσεις σε επίπεδο ΕΑΥ. Στο πλαίσιο της μελέτης αναπτύχθηκαν αρκετά πιθανά μελλοντικά σενάρια, επί τη βάσει διαφόρων εξελίξεων στις πράσινες τεχνολογίες και υπό διαφορετικές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Στόχος της μελέτης είναι να επισημανθούν οι πιθανοί κίνδυνοι για την ΕΑΥ στον συγκεκριμένο τομέα και να παρασχεθούν ειδικά στους φορείς χάραξης πολιτικής της ΕΕ εργαλεία που θα τους βοηθήσουν να διαμορφώσουν τις θέσεις εργασίας του μέλλοντος, αλλά και να προστατεύσουν την ασφάλεια και την υγεία των ευρωπαίων εργαζομένων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου